Pro­jek­ty na rzecz osób niepełnosprawnych

Czym jest edu­ka­cja włączająca?

Edu­ka­cja włą­cza­ją­ca opar­ta jest na spo­łecz­nym mode­lu postrze­ga­nia nie­peł­no­spraw­no­ści, któ­ry uzna­je, iż przy­czy­na­mi nie­peł­no­spraw­no­ści są mię­dzy inny­mi two­rzo­ne przez spo­łe­czeń­stwo barie­ry: spo­łecz­ne, eko­no­micz­ne, praw­ne, orga­ni­za­cyj­ne. W związ­ku z tym to spo­łe­czeń­stwo jest odpo­wie­dzial­ne za zmniej­sze­nie skut­ków nie­peł­no­spraw­no­ści i włą­cze­nie tych osób do życia spo­łecz­ne­go. Dla oświa­ty i dla szkół  oraz uczel­ni ozna­cza to znie­sie­nie wszel­kich barier men­tal­nych, psy­cho­lo­gicz­nych, edu­ka­cyj­nych, tech­nicz­nych, orga­ni­za­cyj­nych i archi­tek­to­nicz­nych, któ­re unie­moż­li­wia­ją bądź utrud­nia­ją uczniom ze spe­cjal­ny­mi potrze­ba­mi edu­ka­cyj­ny­mi funk­cjo­no­wa­nie w danej pla­ców­ce edukacyjnej.

Sza­cu­je się (dane GUS), że w Pol­sce 18–20% całej popu­la­cji uczniow­skiej to dzie­ci i mło­dzież ze spe­cjal­ny­mi potrze­ba­mi edu­ka­cyj­ny­mi, a więc tacy ucznio­wie, któ­rzy z róż­nych powo­dów wyka­zu­ją więk­sze trud­no­ści w ucze­niu się niż więk­szość ich rówie­śni­ków. Do tej gru­py zali­cza­ni są  ucznio­wie z róż­ny­mi rodza­ja­mi nie­peł­no­spraw­no­ści, a tak­że z dys­lek­sją, nad­po­bu­dli­wo­ścią, cho­ro­ba­mi prze­wle­kły­mi oraz pocho­dzą­cych ze śro­do­wisk mar­gi­na­li­zo­wa­nych i zanie­dba­nych, jak rów­nież dzie­ci mniej­szo­ści naro­do­wych i emi­gran­tów. Ozna­cza to, że w każ­dej szko­le pod­sta­wo­wej, szcze­gól­nie doty­czy to szkół poło­żo­nych w uboż­szych rejo­nach kra­ju, znaj­du­je się licz­na gru­pa dzie­ci wyka­zu­ją­cych spe­cjal­ne potrze­by edu­ka­cyj­ne. Klu­czo­wym czyn­ni­kiem w naucza­niu jest ela­stycz­ność, czy­li uzna­nie, że dzie­ci i mło­dzież uczą się w róż­nym tem­pie, a nauczy­cie­le potrze­bu­ją umie­jęt­no­ści, aby w ela­stycz­ny spo­sób wspie­rać ich pro­ces ucze­nia się.

Edu­ka­cja włą­cza­ją­ca dąży do wspie­ra­nia pro­ce­su roz­wo­ju każ­dej oso­by. Nale­ży zawsze brać pod uwa­gę wszyst­kie aspek­ty roz­wo­ju: emo­cjo­nal­ny, poznaw­czy, twór­czy, spo­łecz­ny, fizycz­ny, moral­ny. Jed­ne oso­by wyma­ga­ją więk­sze­go wspar­cia emo­cjo­nal­ne­go, inne więk­sze­go wspar­cia w nauce, odpo­wied­nie­go dosto­so­wa­nia mate­ria­łu, jesz­cze inne – więk­sze­go wspar­cia tech­nicz­ne­go, takie­go jak apa­ra­ty słu­cho­we, maszy­ny Braj­la lub dosto­so­wań archi­tek­to­nicz­nych. Zada­niem szkół włą­cza­ją­cych będzie roz­po­zna­nie i wspie­ra­nie róż­no­rod­nych potrzeb uczniów.

Na tere­nie woje­wódz­twa dol­no­ślą­skie­go pro­jekt edu­ka­cji włą­cza­ją­cej reali­zo­wa­ny jest przez Gmi­nę Wro­cław we współ­pra­cy z inny­mi lokal­ny­mi insty­tu­cja­mi miej­ski­mi oraz orga­ni­za­cja­mi poza­rzą­do­wy­mi, wpi­su­jąc się w pro­gram „Wro­cław bez barier”.

Do naj­waż­niej­szych dzia­łań pro­jek­to­wych należą:

1. Autor­ski pro­gram „Naucza­nie kie­ro­wa­ne dla dzie­ci z mózgo­wym pora­że­niem dzie­cię­cym” dla klas I‑III oraz „Kuch­nia dydak­tycz­na” dla uczniów SPS 116 i GS 52 (Zespół Szkół nr 21),

2. Autor­ski pro­gram naucza­nia uczniów z auty­zmem (Zespół Pla­có­wek Oświa­to­wych nr 2),

3. Pro­gram pilo­ta­żo­wy dla dzie­ci z Zespo­łem Downa reali­zo­wa­ny wspól­nie ze Sto­wa­rzy­sze­niem „Razem” (4 przed­szko­la z oddzia­ła­mi integracyjnymi),

4. „Nowy model naucza­nia uczniów ze spe­cjal­ny­mi potrze­ba­mi edu­ka­cyj­ny­mi i naucza­nych indy­wi­du­al­nie” z Fun­da­cją „Pro­myk Słoń­ca”. Pro­po­no­wa­ny model pra­cy z uczniem, z wyko­rzy­sta­niem metod i tech­nik kształ­ce­nia na odle­głość. Gru­pę doce­lo­wą sta­no­wią ucznio­wie kl. IV-VI szko­ły pod­sta­wo­wej i kl. I‑III gim­na­zjum obję­ci naucza­niem indy­wi­du­al­nym ze spe­cjal­ny­mi potrze­ba­mi edukacyjnymi,

5. „Inno­wa­cyj­ne wspar­cie szkół uwzględ­nia­ją­ce spe­cjal­ne potrze­by edu­ka­cyj­ne” (Szk. Podst. nr 46, Zespół Szkol­no-Przed­szkol­ny nr 8). Pro­jekt reali­zo­wa­ny dla 66 uczniów, a jego celem jest opra­co­wa­nie i wdro­że­nie inno­wa­cyj­nych pro­gra­mów nauczania,

6. „Eks­pre­sja talen­tów-inte­gra­cja uczniów sły­szą­cych i nie­sły­szą­cych w Zespo­le Szkół Integracyjnych”,

7. Kam­pa­nia „Wro­cław dla wszyst­kich” z Dol­no­ślą­skim Forum Inte­gra­cyj­nym, w tym wizy­ty w przed­szko­lach z etiu­dą (udział Lal­ki w‑skerski), spo­tka­nia w szko­łach z oso­ba­mi nie­peł­no­spraw­ny­mi, wyda­nie kart do gry z zasa­da­mi postę­po­wa­nia  wobec osób niepełnosprawnych,

8. Kam­pa­nia „I Ty możesz być po naszej stro­nie”, a w tym przed­sta­wie­nie dla uczniów szkół pod­sta­wo­wych i gim­na­zjów, a tak­że wyda­nie baj­ki prze­ła­mu­ją­cej ste­reo­ty­py pt. „Pącz­ko­we Drzewo”,

9. Doradz­two dla stu­den­tów i absol­wen­tów, kon­fe­ren­cje tematyczne.

Opis do foto poni­żej (przyp. MŻ)

W ramach kam­pa­nii infor­ma­cyj­nej na rzecz osób nie­peł­no­spraw­nych i prze­ciw­dzia­ła­niu ich dys­kry­mi­na­cji „Możesz być po naszej stro­nie” powsta­ła baj­ka dla dzie­ci oraz spek­takl dla dzie­ci i mło­dzie­ży. Krót­ka for­ma lite­rac­ka mia­ła na celu przy­bli­żyć naj­młod­szym pro­blem dzie­ci nie­peł­no­spraw­nych. W umie­jęt­ny spo­sób poka­za­no, że mimo róż­nic fizycz­nych wszy­scy jeste­śmy tacy sami.

Bez­po­śred­nie dotych­cza­so­we rezul­ta­ty projektu

to zmia­ny w sie­ci szkol­nic­twa spe­cjal­ne­go w latach 2010-014,  w tym m.in.:

1. Prze­kształ­ce­nie MOS nr 1 przy ul. Jarzę­bi­no­wej 24/26 w Spe­cja­li­stycz­ną Porad­nię Tera­peu­tycz­ną przy ul. Borow­skiej 101,

2. Utwo­rze­nie Zespo­łu Pla­có­wek Oświa­to­wych nr 3 przy ul. Borow­skiej 101 (Spe­cja­li­stycz­na Porad­nia Tera­peu­tycz­na i Mło­dzie­żo­wy Ośro­dek Wychowawczy).

3. Roz­wią­za­nie Zespo­łu Szkół Spe­cjal­nych nr 27 przy pl. Grun­waldz­kim 3b, Zaprze­sta­nie dzia­łal­no­ści Szko­ły Pod­sta­wo­wej Spe­cjal­nej nr 104 i Gim­na­zjum Spe­cjal­ne­go nr 57 przy pl. Grun­waldz­kim 3b,

4. Utwo­rze­nie przy ul. Wej­he­row­skiej 28 Spe­cjal­ne­go Ośrod­ka Szkol­no-Wycho­waw­cze­go nr 1 oraz zaprze­sta­nie dzia­łal­no­ści Spe­cjal­ne­go Ośrod­ka Szkol­no-Wycho­waw­cze­go nr 8 i Spe­cjal­ne­go Ośrod­ka Szkol­no-Wycho­waw­cze­go nr 9 przy ul. Wej­he­row­skiej 28.

Pla­ców­ki nie­pu­blicz­ne, w któ­rych pro­wa­dzo­ne są dzia­ła­nia z zakre­su edu­ka­cji włą­cza­ją­cej to m.in.: Cen­trum Dia­gno­stycz­no — Reha­bi­li­ta­cyj­ne „Pro­myk Słoń­ca” (ul. Swo­bod­na 8a) oraz Dol­no­ślą­skie Sto­wa­rzy­sze­nie Pomo­cy Dzie­ciom i Mło­dzie­ży z MPDz „Osto­ja” Ośro­dek Reha­bi­li­ta­cyj­no-Edu­ka­cyj­ny dla Dzie­ci Nie­peł­no­spraw­nych ul. Gór­nic­kie­go 37.

Opra­co­wa­ła: Moni­ka Żak

źró­dło: http://www.projekt.nowaperspektywa.org

W czy­tel­ni Poli­tech­ni­ki Wro­cław­skiej ist­nie­je pra­cow­nia dla nie­wi­do­mych wypo­sa­żo­na w dru­kar­kę braj­low­ską, nagrze­war­kę do uwy­pu­kle­nia tek­stu oraz powięk­szar­ki tekstu.