Kil­ka uwag na temat zadłu­ża­nia się win­dy­ka­cji długów

Oso­by nie­peł­no­spraw­ne lub ich bli­scy czę­sto sta­ją w trud­nej sytu­acji wyni­ka­ją­cej pośred­nio z niepełnosprawności.

Regu­łą jest, że pań­stwo w nie­wiel­kim stop­niu poma­ga oso­bom nie­peł­no­spraw­nym, pozo­sta­wia­jąc im i ich bli­skich codzienność.

Naj­czę­ściej z bra­ku środ­ków oso­by nie­peł­no­spraw­ne oso­bi­ście lub ich bli­scy zacią­ga­ją dłu­gi na pokry­cie kosz­tów lecze­nia, reha­bi­li­ta­cji lub zaopa­trze­nia w środ­ki reha­bi­li­ta­cyj­ne i uspraw­nia­ją­ce. Czę­sto też oso­by nie­peł­no­spraw­ne pada­ją ofia­rą oszustw pole­ga­ją­cych na sprze­da­ży, naj­czę­ściej zupeł­nie nie­po­trzeb­nych, środ­ków i przed­mio­tów usu­wa­ją­cych ogra­ni­cze­nia życio­we będą­ce następ­stwem nie­peł­no­spraw­no­ści (cudow­na pościel, nie­zwy­kle sku­tecz­ne urzą­dze­nia do masa­żu, nie­zwy­kłe maści i kre­my, itp.).

Czę­sto też nie­peł­no­praw­ni pochop­nie zawie­ra­ją umo­wy z ope­ra­to­ra­mi tele­fo­nii i Inter­ne­tu, tele­wi­zji kablo­wej i satelitarnej.

Pomi­ja­jąc kwe­stię zasad­no­ści takich zaku­pów, moż­li­wo­ści spła­ty ratal­nej, itp. zwra­cam uwa­gę na kil­ka spraw zwią­za­nych z zacią­ga­niem dłu­gów z tego tytu­łu. Z ich win­dy­ka­cją i postę­po­wa­nia­mi egzekucyjnymi.

1. Zawsze nale­ży roz­wa­żyć celo­wość i zasad­ność zakupu.
2. Zawsze nale­ży dokład­nie czy­tać umo­wy, zwłasz­cza ich posta­no­wie­nia pisa­ne drob­nym drukiem.
3. Obli­czyć wła­sne moż­li­wo­ści spła­ty należ­no­ści, nie tyl­ko w razie posia­da­nia środ­ków, ale też w razie ich bra­ku, albo­wiem docho­dzą wów­czas odset­ki za zwło­kę w płat­no­ści, kosz­ty postę­po­wa­nia sado­we­go i kosz­ty egzekucji .

W razie doko­na­nia zaku­pu i wystą­pie­nia trud­no­ści w spła­cie rat wie­rzy­ciel ma prawo:

1. wystą­pić do sądu o wyda­nie naka­zu w postę­po­wa­niu sądo­wym zwy­kłym lub w postę­po­wa­niu elek­tro­nicz­nym (Sąd Rejo­no­wy w Lublinie);
2. doko­nać cesji (sprze­dać dług) inne­mu podmiotowi;
3. docho­dzić zapła­ty w postę­po­wa­niu egze­ku­cyj­nym na pod­sta­wie tytu­łu wyko­naw­cze­go (wyro­ku, naka­zu zapła­ty zaopa­trzo­ne­go w klau­zu­lę wykonalności).

Naj­czę­ściej, przy dłu­gach rzę­du kil­ka tysię­cy zło­tych, wie­rzy­ciel „sprze­da­je” dług fir­mie windykacyjnej.

W takim przy­pad­ku fir­ma win­dy­ka­cyj­na powin­na podać umo­wę cesji zawar­tą mię­dzy wie­rzy­cie­lem a tą firma.

Fir­ma win­dy­ka­cyj­na nie ma szcze­gól­nych upraw­nień do egze­ku­cji dłu­gu. Fir­ma ta, w razie naby­cia wie­rzy­tel­no­ści w dro­dze cesji — obo­wią­za­na jest, dla sku­tecz­ne­go docho­dze­nia dłu­gu – wystą­pić z powódz­twem do sądu.

Nie może, bez zgo­dy dłuż­ni­ka, egze­kwo­wać dłu­gu w jaki­kol­wiek sposób.

Pra­cow­ni­cy win­dy­ka­to­ra czę­sto prze­kra­cza­ją swo­je upraw­nie­nia dzwo­niąc o róż­nych porach, rów­nież w nie­dzie­le i świę­ta, żąda­ją poda­nia nume­ru PESEL, aktu­al­ne­go adre­su zamiesz­ka­nia, miej­sca pra­cy, wyso­ko­ści wyna­gro­dze­nia za pra­cę, wyso­ko­ści i nume­ru eme­ry­tu­ry i renty.

Cza­sem indy­ka­tor wypy­tu­je sąsia­dów, a tak­że okre­śla taką oso­bę jako oszu­sta, któ­ry wyłu­dził towar lub kre­dyt, gro­żą detek­ty­wem mają­cym uzy­skać dane.

Takie dzia­ła­nie win­dy­ka­to­ra wg pol­skie­go pra­wa jest karal­ne, gdyż te dane są dany­mi oso­bo­wy­mi pra­wem chronionymi.

Win­dy­ka­to­ro­wi nie wol­no wejść, bez zgo­dy, do miesz­ka­nia, na dział­kę, gdyż sta­no­wi to naru­sze­nie miru domo­we­go i jest prze­stęp­stwem okre­ślo­nym w art. 193 kodek­su kar­ne­go (kk) i zagro­żo­ne jest karą grzyw­ny, karą ogra­ni­cze­nia wol­no­ści albo karą pozba­wie­nia wol­no­ści do jed­ne­go roku.

Jeże­li dłuż­nik sta­je się adre­sa­tem gróźb, ujaw­nie­nia tajem­nic pry­wat­nych lub zawo­do­wych, a u dłuż­ni­ka przy tym poja­wia się oba­wa nie­ko­rzyst­nych skut­ków — to win­dy­ka­tor dopusz­cza się prze­stęp­stwa groź­by karal­nej , za co zgod­nie z art. 190 § 1 kk gro­zi kara grzyw­ny, kara ogra­ni­cze­nia wol­no­ści albo kara pozba­wie­nia wol­no­ści do lat dwóch.

Jeże­li win­dy­ka­tor zaj­mu­je samo­wol­nie rze­czy dłuż­ni­ka lub zmu­sza dłuż­ni­ka do ich wyda­nia i sprze­da­je na pokry­cie dłu­gu – popeł­nia prze­stęp­stwo z art. 286 § 1 kk dopro­wa­dze­nia do nie­ko­rzyst­ne­go roz­po­rzą­dze­nia wła­snym lub cudzym mie­niem za pomo­cą wpro­wa­dze­nia w błąd albo wyzy­ska­nia błę­du lub nie­zdol­no­ści do nale­ży­te­go poj­mo­wa­nia przed­się­bra­ne­go dzia­ła­nia , za co gro­zi kara od 6 mie­się­cy do 8 lat pozba­wie­nia wol­no­ści   albo prze­stęp­stwo zabo­ru z art. 284 § 1kk — zagro­żo­ne karą do 3 lat pozba­wie­nia wolności.

Jeże­li win­dy­ka­tor nęka dłuż­ni­ka tele­fo­nicz­nie lub oso­bi­ście , stwa­rza­jąc poczu­cie zagro­że­nia lub istot­nie naru­sza pry­wat­ność — może odpo­wia­dać za prze­stęp­stwo z art. 190 a 1 kk, za co gro­zi kara do trzech lat pozba­wie­nia wolności.

Za ude­rze­nie dłuż­ni­ka lub w naru­sze­nie jego nie­ty­kal­no­ści w inny spo­sób — zgod­nie z art. 217 § 1kk może być ska­za­ny na grzyw­nę, ogra­ni­cze­nie wol­no­ści lub karę pozba­wie­nia wol­no­ści do jed­ne­go roku.

Te kil­ka prze­pi­sów przy­to­czo­no w celu uświa­do­mie­nia , że win­dy­ka­tor (pra­cow­nik fir­my ścią­ga­ją­cej dłu­gi) nie jest bez­kar­ny w swo­im postępowaniu.

Pod­kre­ślić jed­nak nale­ży, że w razie pro­wa­dze­nia egze­ku­cji przez komorników:

• - mają oni umo­co­wa­nie w prze­pi­sach pra­wa do takich dzia­łań, czę­sto w asy­ście policji;
• - naru­sze­nie przez nich prze­pi­sów i zasad postę­po­wa­nia rodzi po ich stro­nie odpo­wie­dzial­ność  służ­bo­wą i majątkową.

Uwa­ga! Niniej­sze opra­co­wa­nie ma wyłącz­nie cha­rak­ter informacyjny.

Opra­co­wał: Rad­ca praw­ny mgr Michał Geciów