„Boję się wychodzić z domu”
„Spadłem ze schodów, bo nie dostrzegłem pierwszego stopnia”
„Rozciąłem głowę, bo nie zauważyłem szklanej ściany”
„Gubię się w urzędach, hipermarketach i na dworcach”
„Mam kłopoty przy przechodzeniu przez ulicę”
To autentyczne wypowiedzi ludzi, którzy z powodu różnych schorzeń widzą słabiej niż większość z nas.
Poruszając się w przestrzeni publicznej czują się zagrożeni, gdyż natrafiają na wiele barier i pułapek. Te lęki sprawiają , że rezygnują z aktywnego życia wybierając pozostawianie w domu, gdyż tam czują się najbezpieczniej.
Obecnie Cieszyn, pomimo niewielkich rozmiarów, jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, administracyjnym i oświatowym. Jest też ważnym punktem na transportowej mapie Europy. Ponadto jest też popularnym ośrodkiem handlowym, głównie wśród obywateli Republiki Czeskiej.
Jest stolicą powiatu cieszyńskiego i siedzibą Euroregionu Śląsk Cieszyński. Znajduje się tu filia Uniwersytetu Śląskiego, co roku odbywają się festiwale takie jak: Międzynarodowy Festiwal Teatralny “BEZ GRANIC”, Przegląd Filmowy “Kino Na Granicy” — prezentujący filmy czeskie, polskie, słowackie i węgierskie, czy Festiwal Muzyki Wokalnej “Viva il canto”.
Położenie u stóp Beskidu Śląskiego, bezpośrednio na granicy, przy linii kolejowej, drodze ekspresowej S1, a także atrakcyjny wygląd historycznego centrum z malowniczym rynkiem i dużą ilością zabytków:
Wzgórze Zamkowe, Cieszyńska Starówka, Studnia Trzech Braci, Zabudowania Rynku i wiele innych.
Cieszyn staje się coraz bardziej popularnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym.
Nasze miasto może pochwalić tym, iż duży nacisk kładzie się na dostępność ośrodków kultury oraz urzędów organizacji pożytku publicznego dla osób niepełnosprawnych. W tym celu przygotowano i przeprowadzono kilka inwestycji związanych z likwidacją barier architektonicznych. Na przełomie lat 2013/2014
I. DOSTĘPNOŚĆ URZĘDÓW NA TERENIE CIESZYNA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Urząd Miasta do urzędu nie wchodzi się bezpośrednio z poziomu ulicy, trzeba wjechać na podjazd z prawej lub lewej strony wejścia głównego. Drzwi zewnętrzne ręcznie otwierane, duże i masywne, w dalszej części drugie otwierają się na fotokomórkę i są wystarczającej szerokości dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
W 2014 r. dzięki remontowi Ratusza, zaraz na parterze powstało centrum obsługi mieszkańców, gdzie można załatwić większość spraw, urządzono toaletę dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych i matek z dziećmi, także miejsce do zabawy dla najmłodszych.
Ponadto osobom niewidomym pracownicy urzędu mają obowiązek niezwłocznie pomóc w załatwieniu wszelkich spraw. W dużym holu na parterze znajduje się stolik dla osób niepełnosprawnych, który służy do załatwiania podstawowych spraw z pomocą pracowników.
W urzędzie są drobne uchybienia:
- - brak umieszczenie w widocznych miejscach piktogramów informujących o toaletach i przewijaku,
- - brak obniżenia lady dla obsługi osób na wózkach i niskiego wzrostu
- - brak informacji dla osób niewidomych
Urząd Skarbowy do urzędu prowadzi kilka schodków i prowizoryczny podjazd. Pokonanie podjazdu na wózku wymaga pomocy osób trzecich. Drzwi otwierają się automatycznie. Szerokość drzwi jest wystarczająca dla wózków inwalidzkich . Ochroniarz dostrzegając osoby poruszające się na wózku lub osoby niewidome od razu rusza z pomocą i asystuje przy wejściu do urzędu.
Po wejściu do urzędu, znajduje się punkt informacyjny. Można tam pobrać formularze potrzebne do rozliczenia podatków. Dobre usytuowanie punktu informacyjnego pozwala na natychmiastową reakcję urzędników, a co za tym idzie niepełnosprawny klient może liczyć na szybką pomoc i może być pewien,
że zostanie pokierowany do odpowiedniego stanowiska. Ogólny sposób aranżacji pomieszczenia umożliwia korzystanie przez osoby niepełnosprawne jednak brak ścieżki kierunkowej oraz informacji dotykowej uniemożliwia swobodne poruszanie się i załatwienie spraw przez osoby niewidome.
Urząd Pocztowydo urzędu wchodzi się bezpośrednio z poziomu ulicy, do środka prowadzą dość wąskie drzwi, są one bardzo ciężkie i masywne. Osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim samodzielnie może mieć niemały problem z ich pokonaniem.
W urzędzie natomiast znajduje się oddzielne okienko o obniżonej wysokości blatu do obsługi osób niepełnosprawnych. Drugim plusem jest to, iż w pobliżu urzędu jest wyznaczonych miejsce parkingowe dla osób niepełnosprawnych.
W Starostwie Powiatowym znajduje się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie do urzędu wchodzi się bezpośrednio z poziomu ulicy. Wejście jest pozbawione jakichkolwiek schodów, co jest dużym ułatwieniem dla osób z dysfunkcją narządu wzroku, które bezproblemowo mogą znaleźć się w środku . Drzwi są szerokie i otwierają się automatycznie.
Korytarze w urzędzie są wąskie, wózek inwalidzki wprawdzie przejedzie, ale gdy w przejściu ktoś czeka, trzeba nieraz prosić o ustąpienie. Przestrzeni jest na tyle mało, że dwa wózki miną się z największą trudnością i tylko o tyle, o ile przy ścianach nie stoją krzesła. Zaletą urzędu jest winda, można nią wjechać na wszystkie piętra, gdzie mieści się większość działów urzędu.
W Wydziale Budowlanym znajdującym się w budynku na ul. Kochanowskiego na parterze znajduje się punkt obsługi osób niepełnosprawnych, matek z dziećmi.
Na parterze znajduje się punkt obsługi gdzie pracownik podchodzi do osoby zainteresowanej i pomaga w załatwieniu sprawy.
ZUSdo urzędu wchodzi się bezpośrednio z poziomu ulicy, drzwi otwierają się na fotokomórkę i są wystarczającej szerokości dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Wejście jest pozbawione jakichkolwiek schodów, co jest dużym ułatwieniem dla osób z dysfunkcją narządu wzroku, które bezproblemowo mogą znaleźć się w środku . Przy wejściu, po lewej stronie siedzi ochroniarz, który pomaga w razie konieczności osobą niepełnosprawnym.
Sala obsługi klientów mieści się na parterze, nie trzeba pokonywać jakichkolwiek stopni
wchodząc do niej z poziomu ulicy. Dla zapewnienia intymności obsługi, stanowiska odgrodzono ściankami – boksami. Problem polega na tym, że osoba poruszająca się na wózku będzie mieć problemy z poruszaniem się między stanowiskami. Stoliki, przy których obsługuje się klientów, są niskie i umożliwiają komfortowy kontakt z urzędnikiem .
Jest jeden duży problem, iż obok ZUS‑u znajduje się tylko jedno miejsce parkingowe dla osoby niepełnosprawnej. Kolejne osoby mają niemały problem ze znalezieniem miejsca parkingowego w rejonie budynku ZUS‑u.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej do urzędu schodzi się pokonując kilka schodów lub dojeżdża się specjalnym podjazdem dla osób na wózkach inwalidzkich. Schody zabezpieczone barierką dla osób niewidomych.
Drzwi otwierają się na fotokomórkę i są wystarczającej szerokości dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Przy wejściu, po lewej stronie znajduje się punkt informacyjny,w który osoba pracująca pomaga w razie konieczności osobą niepełnosprawnym. W ośrodku znajduje się wnda, którą dojechać można na kolejne piętro. Wnętrze przestrzenne. Obok ośrodka znajduje się duży parking, który jest wielkim ułatwieniem.
II. POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
NA LATA 2013 – 2017 źród. Urząd Miasta Cieszyn
Oceny sytuacji osób niepełnosprawnych na terenie powiatu cieszyńskiego dokonano za pomocą analizy SWOT. Analiza ta jest bardzo istotna w procesie planowania strategicznego oraz stanowi punkt wyjściowy dla realizacji poszczególnych celów założonych
w programie.
Jest to metoda efektywnej identyfikacji słabych i mocnych stron w działaniach, jakie podejmowane są na rzecz osób niepełnosprawnych w naszym powiecie , opierająca się na analizie czterech grup czynników:
- 1. Mocne strony – są to uwarunkowania wewnętrzne, które należycie wykorzystane będą sprzyjać rozwiązaniu problemów osób niepełnosprawnych;
- 2. Słabe strony – są to uwarunkowania wewnętrzne, które bez wyeliminowania będą utrudniały rozwiązanie problemów osób niepełnosprawnych;
- 3. Szanse – uwarunkowania zewnętrzne, które nie zależą bezpośrednio od zachowania społeczności Powiatu, ale mogą być traktowane jako szanse, które z kolei, przy odpowiednio podjętych działaniach, można wykorzystać jako czynniki sprzyjające osobom niepełnosprawnym;
- 4. Zagrożenia – uwarunkowania zewnętrzne niezależne od zachowania społeczeństwa Powiatu, ale mogące stanowić zagrożenie dla osób niepełnosprawnych.
1)Mocne strony
- - dobra lokalizacja PCPR i PUP,
- - realizacja programów profilaktycznych dla osób niepełnosprawnych,
- - funkcjonowanie Powiatowego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności,
- - funkcjonowanie organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
- - dostępność infrastruktury pomocy społecznej,
- - funkcjonowanie Warsztatów Terapii Zajęciowej i Ośrodka Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi,
- - funkcjonowanie zakładów pracy chronionej,
- - funkcjonowanie Ośrodków Wczesnej Interwencji,
- - funkcjonowanie oddziałów integracyjnych w szkołach i przedszkolach,
- - wyodrębniona obsługa osób niepełnosprawnych w instytucji rynku pracy, działającej w powiecie,
- - dobra współpraca z organizacjami pozarządowymi,
- - dofinansowanie ze środków PFRON do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze,
- - dofinansowanie ze środków PFRON do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny,
- - dofinansowanie ze środków PFRON do likwidacji barier w komunikowaniu się, architektonicznych i technicznych,
- - dofinansowanie ze środków PFRON do turnusów rehabilitacyjnych,
- - dofinansowanie ze środków PFRON zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej, czyli:
- przyznawanie osobom niepełnosprawnym środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej;
- dokonywanie zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej;
- finansowanie staży;
- finansowanie szkoleń;
- - dofinansowanie sportu, turystyki, kultury i rekreacji osób niepełnosprawnych,
- - otwartość na rzecz aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych,
- - otwartość na nowe pomysły i przedsięwzięcia,
- - pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej,
- - systematyczny wzrost świadomości społecznej na temat niepełnosprawności,
- - podnoszenie kwalifikacji kadry pracującej z osobami niepełnosprawnymi,
- - obecność licznych organizacji pozarządowych, działających na rzecz osób niepełnosprawnych
- - dobrze rozwinięta sieć domów pomocy społecznej,
- - zaangażowanie pracowników w działania na rzecz poprawy sytuacji społeczno — zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,
- - funkcjonowanie spółdzielni socjalnych i tworzenie warunków do powstawania podmiotów ekonomii społecznej;
2) Słabe strony
- - występowanie barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej,
- - ograniczony dostęp do medycznych usług specjalistycznych,
- - utrzymujące się stereotypy w postrzeganiu osób niepełnosprawnych,
- - bierność, bezradność oraz postawy roszczeniowe osób niepełnosprawnych,
- - brak stabilności finansowej instytucji, działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
- - niespójność przepisów prawa,
- - uzależnienie osób niepełnosprawnych od pomocy społecznej,
- - bariery w tworzeniu nowych miejsc pracy na rynku pracy,
- - ubóstwo wśród osób niepełnosprawnych,
- - niski poziom wykształcenia osób niepełnosprawnych,
- - patologie wśród osób niepełnosprawnych,
- - niedostateczna baza rehabilitacyjna,
- - ryzyko „wypalenia zawodowego” kadry.
3) Szanse
- - nowe rozwiązania ekonomii społecznej, przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu,
- - zaakceptowanie i zrozumienie potrzeb osób niepełnosprawnych,
- - wyrabianie nawyku aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym wśród osób niepełnosprawnych
- - pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł pozabudżetowych, w tym możliwość finansowania zadań ze środków Unii Europejskiej,
- - wzrost liczby organizacji pozarządowych, działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
- - kształtowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych,
- - wzrost poziomu wykształcenia osób niepełnosprawnych,
- - zwiększony dostęp do informacji,
- - aktywna współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi, działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych,
- - zwiększenie dostępu do informacji,
- - współpraca pomiędzy powiatem a gminami,
- - aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych,
4) Zagrożenia
- - niestabilność przepisów prawa,
- - utrzymywanie się stereotypów na temat osób niepełnosprawnych,
- - mała aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych,
- - skomplikowane procedury pozyskiwania środków z UE oraz ich ograniczona dostępność,
- - wzrastająca liczba osób niepełnosprawnych,
- - zjawisko „wypalenia zawodowego” wśród osób pracujących z osobami niepełnosprawnymi,
- - postawy roszczeniowe wobec instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
- - utrudniony dostęp do kompleksowej rehabilitacji tj. medycznej, zawodowej i społecznej,
- - ograniczone działania profilaktyczne i pogłębiające się problemy zdrowotne.
MISJA:
Wspieranie szeroko pojętych działań na rzecz osób niepełnosprawnych oraz umożliwienie osobom niepełnosprawnym korzystania ze wszystkich fundamentalnych swobód, praw człowieka i promowanie poszanowania ich godności osobistej.
III OŚRODKI KULTURY W CIESZYNIE
1. Biblioteka Miejska w Cieszynie
Biblioteka Miejska ma powód do zadowolenia – na remont swojej siedziby udało się jej pozyskać ponad 1,5 miliona złotych dofinansowania.
Zadanie dotyczy remontu, przebudowy i doposażenia siedziby Biblioteki Miejskiej, zlokalizowanej w zabytkowym budynku, znanym jako tzw. Dom Niemiecki (Deutsches Haus). Priorytetem projektu jest zapewnienie dostępności instytucji dla osób niepełnosprawnych, starszych i schorowanych, poprawa jej funkcjonalności, a także wzbogacenie oferty kulturalnej i edukacyjnej.
Stąd też pozyskane środki wykorzystane zostaną na:
- instalację windy osobowej i likwidację pozostałych barier architektonicznych oraz dostosowanie toalet do potrzeb osób niepełnosprawnych,
- termomodernizację obiektu, która obejmie wymianę kotłowni, instalacji c.o. oraz stylowych okien na terenie obiektu,
- remont i aranżację wnętrz oraz wyposażenie czytelni ogólnej oraz wypożyczalni dla dorosłych, w tym wymianę instalacji elektrycznej, zakup wyposażenia i wdrożenie nowoczesnego i czytelnego dla mieszkańców systemu identyfikacji wizualnej,
- poprawę bezpieczeństwa ochrony danych osobowych i zapewnienie ciągłości obsługi użytkowników w przypadku przerw w dostawach prądu,
Ulgi obowiązujące w komunikacji miejskiej dla osób niewidomych i ich opiekunów w Cieszynie.
I grupa niewidomych 100% i opiekun
II grupa niewidomych 50% i opiekun brak zniżki
Dokumenty uprawniające do zniżki legitymacja PZN lub legitymacja osoby niepełnosprawnej.
Muzeum Sląska Cieszyńskiego w Cieszynie
Dostępność pomieszczeń budynku Muzeum dla osób niepełnosprawnych jest widoczna, zarówno część recepcyjna jak i przestrzeń ekspozycyjna jest dostosowana dla osób niepełnosprawnych poprzez znajdujące się tam podjazdy oraz zamontowana winda.
Podstawowe udogodnienia w zwiedzaniu dla osób niepełnosprawnych, w tym niewidzących i niewidomych:
- zwiedzanie indywidualne
- zwiedzanie grupowe
- przewodnik
- makiety
Osobą niepełnosprawnym przysługuje ulga 50% przy zakupie biletu wstępu.
Stowarzyszenie „ Działajmy Razem” TRIANON PL
43–400 Cieszyn, ul. Bielska 4