Świad­cze­nia rodzin­ne – zasi­łek rodzinny

Warun­ki i zasa­dy przy­zna­wa­nia oraz wypła­ca­nia świad­czeń rodzin­nych regu­lu­je Usta­wa o świad­cze­niach rodzin­nych z dnia 28 listo­pa­da 2003r. (Dz. U. 2003 Nr 228 poz. 2255). Zgod­nie z jej prze­pi­sa­mi moż­na ubie­gać się o przy­zna­nie świad­czeń rodzin­nych w postaci:

• zasił­ku rodzin­ne­go wraz z dodatkami,
• świad­cze­nia opie­kuń­cze­go: zasił­ku pie­lę­gna­cyj­ne­go i świad­cze­nia pielęgnacyjnego,
• zapo­mo­gi z tytu­łu uro­dze­nia się dziecka

Zasi­łek rodzin­ny przy­zna­wa­ny jest na pokry­cie czę­ści wydat­ków zwią­za­nych z utrzy­ma­niem dziec­ka. Pra­wo do zasił­ku rodzin­ne­go i dodat­ków do tego zasił­ku przysługuje:

• rodzi­com, jed­ne­mu z rodzi­ców albo opie­ku­no­wi praw­ne­mu dziecka,
• opie­ku­no­wi fak­tycz­ne­mu dziecka,
• oso­bie uczą­cej się.

W przy­pad­ku gdy człon­kiem rodzi­ny jest dziec­ko legi­ty­mu­ją­ce się orze­cze­niem o nie­peł­no­spraw­no­ści lub orze­cze­niem o umiar­ko­wa­nym albo o znacz­nym stop­niu nie­peł­no­spraw­no­ści, zasi­łek rodzin­ny przy­słu­gu­je, jeże­li dochód rodzi­ny w prze­li­cze­niu na oso­bę albo dochód oso­by uczą­cej się nie prze­kra­cza kwo­ty 583,00 zł.

Zasi­łek rodzin­ny przy­słu­gu­je wyżej wymie­nio­nym oso­bom do ukoń­cze­nia przez dziecko:

• 18 roku życia lub
• nauki w szko­le, jed­nak nie dłu­żej niż do ukoń­cze­nia 21. roku życia, albo
• 24. roku życia, jeże­li kon­ty­nu­uje naukę w szko­le lub w szko­le wyż­szej i legi­ty­mu­je się orze­cze­niem o umiar­ko­wa­nym albo znacz­nym stop­niu niepełnosprawności.

Wyso­kość zasił­ku rodzin­ne­go wyno­si miesięcznie:

• 44,00 zł na dziec­ko w wie­ku do ukoń­cze­nia 5 roku życia;
• 56,00 zł na dziec­ko w wie­ku powy­żej 5 roku życia do ukoń­cze­nia 18 roku życia;
• 65,00 zł na dziec­ko w wie­ku powy­żej 18 roku życia do ukoń­cze­nia 24 roku życia.

Zasi­łek rodzin­ny nie przy­słu­gu­je, jeżeli:

• dziec­ko lub oso­ba uczą­ca się pozo­sta­ją w związ­ku małżeńskim;
• dziec­ko zosta­ło umiesz­czo­ne w insty­tu­cji zapew­nia­ją­cej cało­do­bo­we utrzy­ma­nie albo w pie­czy zastępczej;
• oso­ba uczą­ca się zosta­ła umiesz­czo­na w insty­tu­cji zapew­nia­ją­cej cało­do­bo­we utrzymanie;
• peł­no­let­nie dziec­ko lub oso­ba uczą­ca się jest upraw­nio­na do zasił­ku rodzin­ne­go na wła­sne dziecko;
• oso­bie samot­nie wycho­wu­ją­cej dziec­ko nie zosta­ło zasą­dzo­ne świad­cze­nie ali­men­ta­cyj­ne na rzecz dziec­ka od jego rodzica,

chy­ba że:

• rodzi­ce lub jed­no z rodzi­ców dziec­ka nie żyje,
• ojciec dziec­ka jest nieznany,
• powódz­two o usta­le­nie świad­cze­nia ali­men­ta­cyj­ne­go od dru­gie­go z rodzi­ców zosta­ło oddalone,
• sąd zobo­wią­zał jed­ne­go z rodzi­ców do pono­sze­nia cał­ko­wi­tych kosz­tów utrzy­ma­nia dziec­ka i nie zobo­wią­zał dru­gie­go z rodzi­ców do świad­cze­nia ali­men­ta­cyj­ne­go na rzecz tego dziecka;
• człon­ko­wi rodzi­ny przy­słu­gu­je na dziec­ko zasi­łek rodzin­ny za gra­ni­cą, chy­ba że przepisy
• koor­dy­na­cji sys­te­mów zabez­pie­cze­nia spo­łecz­ne­go lub dwu­stron­ne umowy
• zabez­pie­cze­niu spo­łecz­nym sta­no­wią inaczej.

Do zasił­ku rodzin­ne­go przy­słu­gu­ją dodat­ki z tytułu:

1. uro­dze­nia dziecka;
2. opie­ki nad dziec­kiem w okre­sie korzy­sta­nia z urlo­pu wychowawczego;
3. samot­ne­go wycho­wy­wa­nia dziecka;
4. wycho­wy­wa­nia dziec­ka w rodzi­nie wielodzietnej;
5. kształ­ce­nia i reha­bi­li­ta­cji dziec­ka niepełnosprawnego;
6. roz­po­czę­cia roku szkolnego;
7. pod­ję­cia przez dziec­ko nauki w szko­le poza miej­scem zamieszkania.

Jak ubie­gać się o zasi­łek rodzinny?

Usta­le­nie pra­wa do świad­czeń rodzin­nych oraz ich wypła­ta nastę­pu­ją odpo­wied­nio na wnio­sek mał­żon­ków, jed­ne­go z mał­żon­ków, rodzi­ców, jed­ne­go z rodzi­ców, opie­ku­na fak­tycz­ne­go dziec­ka, opie­ku­na praw­ne­go dziec­ka, oso­by uczą­cej się, peł­no­let­niej oso­by nie­peł­no­spraw­nej lub innej oso­by upo­waż­nio­nej do repre­zen­to­wa­nia dziec­ka lub peł­no­let­niej oso­by nie­peł­no­spraw­nej, a tak­że osób, na któ­rych, zgod­nie z prze­pi­sa­mi usta­wy z dnia 25 lute­go 1964 r. – Kodeks rodzin­ny i opie­kuń­czy, cią­ży obo­wią­zek alimentacyjny.

Wnio­sek skła­da się w urzę­dzie gmi­ny lub mia­sta wła­ści­wym ze wzglę­du na miej­sce zamiesz­ka­nia oso­by upraw­nio­nej do jego złożenia.

Wnio­sek powi­nien zawie­rać dane dotyczące:

• oso­by wystę­pu­ją­cej o przy­zna­nie świad­czeń rodzin­nych, w tym: imię, nazwi­sko, datę uro­dze­nia, numer PESEL, a w razie gdy nie nada­no nume­ru PESEL – serię i numer dowo­du oso­bi­ste­go lub pasz­por­tu oraz w razie potrze­by nazwę orga­nu ren­to­we­go wypła­ca­ją­ce­go eme­ry­tu­rę lub ren­tę, numer eme­ry­tu­ry lub ren­ty lub numer kon­ta w Kasie Rol­ni­cze­go Ubez­pie­cze­nia Społecznego,
• dzie­ci pozo­sta­ją­cych na utrzy­ma­niu oso­by wystę­pu­ją­cej o przy­zna­nie świad­czeń, w tym: imię, nazwi­sko, numer PESEL, datę uro­dze­nia, stan cywilny.

Do wnio­sku nale­ży dołą­czyć odpowiednio:

1. zaświad­cze­nia o docho­dzie pod­le­ga­ją­cym opo­dat­ko­wa­niu podat­kiem docho­do­wym od osób fizycz­nych każ­de­go człon­ka rodzi­ny, wyda­ne przez naczel­ni­ka wła­ści­we­go urzę­du skar­bo­we­go, zawie­ra­ją­ce infor­ma­cje o wysokości:

• docho­du,
• skła­dek na ubez­pie­cze­nia spo­łecz­ne odli­czo­nych od dochodu,
• należ­ne­go podatku;

2. zaświad­cze­nia doku­men­tu­ją­ce wyso­kość innych docho­dów;
3. oświad­cze­nie o dekla­ro­wa­nych docho­dach osią­ga­nych przez oso­by pod­le­ga­ją­ce prze­pi­som o zry­czał­to­wa­nym podat­ku docho­do­wym od nie­któ­rych przy­cho­dów osią­ga­nych przez oso­by fizycz­ne, zawie­ra­ją­ce w szcze­gól­no­ści infor­ma­cje o: 

• wyso­ko­ści dochodu,
• wyso­ko­ści należ­nych skła­dek na ubez­pie­cze­nia społeczne,
• wyso­ko­ści należ­nych skła­dek na ubez­pie­cze­nie zdrowotne,
• wyso­ko­ści i for­mie opła­ca­ne­go podat­ku dochodowego,
• wyso­ko­ści docho­du po odli­cze­niu należ­nych skła­dek i podatku;

4. inne zaświad­cze­nia lub oświad­cze­nia oraz dowo­dy nie­zbęd­ne do usta­le­nia pra­wa do świad­czeń rodzin­nych, w tym:

• doku­ment stwier­dza­ją­cy wiek dziecka,
• orze­cze­nie o nie­peł­no­spraw­no­ści lub o stop­niu niepełnosprawności,
• pra­wo­moc­ny wyrok sądu rodzin­ne­go stwier­dza­ją­cy przy­spo­so­bie­nie lub zaświad­cze­nie sądu rodzin­ne­go lub ośrod­ka adop­cyj­ne­go o pro­wa­dzo­nym postę­po­wa­niu sądo­wym w spra­wie o przy­spo­so­bie­nie dziecka,
• pra­wo­moc­ny wyrok sądu rodzin­ne­go orze­ka­ją­cy roz­wód lub separację,
• orze­cze­nie sądu rodzin­ne­go o usta­le­niu opie­ku­na praw­ne­go dziecka,
• zaświad­cze­nie o uczęsz­cza­niu dziec­ka do szko­ły lub szko­ły wyższej,
• zaświad­cze­nie z urzę­du pra­cy o bra­ku pro­po­zy­cji zatrud­nie­nia lub innej pra­cy zarob­ko­wej dla oso­by ubie­ga­ją­cej się o dodatek,
• zaświad­cze­nie pra­co­daw­cy o ter­mi­nie urlo­pu wycho­waw­cze­go i okre­sie na jaki został udzie­lo­ny, oraz o okre­sach zatrudnienia,
• zaświad­cze­nie lub oświad­cze­nie o wyso­ko­ści skła­dek na ubez­pie­cze­nie zdrowotne.

Anna Rzy­mek