Agre­syw­ne dziec­ko – co wywo­łu­je agre­sję i jak jej przeciwdziałać?

Agre­sja- wszel­kie dzia­ła­nie (fizycz­ne lub słow­ne), któ­re­go celem jest wyrzą­dze­nie krzyw­dy fizycz­nej lub psy­chicz­nej- rze­czy­wi­stej bądź sym­bo­licz­nej- jakiejś oso­bie lub cze­muś, co ją zastę­pu­je. Agre­sja jest zazwy­czaj reak­cją na fru­stra­cję, jest też prze­ja­wem wrogości.

Czyn­ni­ka­mi wywo­łu­ją­cy­mi agre­sję mogą być: 

  • fru­stra­cja- powsta­je ona wów­czas, gdy poja­wia się prze­szko­da utrud­nia­ją­ca lub unie­moż­li­wia­ją­ca osią­gnię­cie jakie­goś celu.
  • ból fizycz­ny, ale czę­sto zale­ży to od sytu­acji w jakiej on powstaje.
  • nie­za­spo­ko­je­nie pod­sta­wo­wych potrzeb czło­wie­ka: miło­ści i bezpieczeństwa
  • może być wyni­kiem przej­mo­wa­nia zacho­wań agre­syw­nych od obser­wo­wa­nych osób

Przy­czy­ny tkwią­ce w rodzinie : 

  • brak cie­pła, zaan­ga­żo­wa­nia, zain­te­re­so­wa­nia spra­wa­mi dziecka
  • brak kon­tak­tu z dziec­kiem, pozo­sta­wie­nie go na dłu­go w pla­ców­ce i nie inte­re­so­wa­nie się nim
  • zorien­to­wa­nie doro­słych na war­to­ści kon­sump­cyj­ne i nie spę­dza­nie cza­su wol­ne­go z dziećmi
  • pobłaż­li­wość i przy­zwo­le­nie dla dziec­ka na sto­so­wa­nie agre­sji wobec innych
  • brak jasne­go prze­ka­zu co jest dobre, a co złe
  • brak jasno wyzna­czo­nych gra­nic – jak dziec­ku wol­no się zacho­wać , a jak nie
  • sto­so­wa­nie agre­sji i prze­mo­cy przez rodzi­ców w kon­tak­tach mię­dzy doro­sły­mi i w sto­sun­ku do same­go siebie
  • wycho­wa­nie w duchu „dziec­ko nie ma głosu”
  • roz­wią­zy­wa­nie kon­flik­tów i napięć domo­wych meto­da­mi „siło­wy­mi”
  • kry­zy­sy domo­we (kłót­nie, roz­wód rodziców)
  • podwój­ne wzor­ce zacho­wań (co inne­go mówi, co inne­go robi)
  • gorą­cy tem­pe­ra­ment same­go dziecka
  • pogar­sza­nie się sytu­acji eko­no­micz­no-spo­łecz­nej co powo­du­je ogra­ni­cze­nie moż­li­wo­ści zaspo­ka­ja­nia potrzeb

Wpływ gru­py rówieśniczej:

Dzie­ci mogą przy­łą­czać się do prze­śla­do­wa­nia kole­gów, ponieważ: 

  • naśla­du­ją oso­bę z gru­py, oce­nia­ną przez nich pozy­tyw­nie (odważ­na, sil­na), któ­ra zacho­wu­je się agre­syw­nie; oni sami czę­sto są nie­pew­ni swej pozy­cji w grupie
  • widzą, że uży­wa­ją­cy prze­mo­cy uczeń odno­si korzy­ści, nie tra­ci swej popularności
  • naśla­du­ją­cy uczeń sto­su­ją­cy prze­moc nie spo­ty­ka się z nega­tyw­ny­mi kon­se­kwen­cja­mi ze stro­ny dorosłych
  • w gru­pie roz­my­wa się odpo­wie­dzial­ność (jeże­li jest się jed­nym z wie­lu odpo­wie­dzial­ność słab­nie i zmniej­sza się poczu­cie winy

Do zadań rodzi­ców należy: 

  • kon­tro­la cza­su spę­dza­ne­go przed tele­wi­zo­rem i komputerem;
  • recen­zo­wa­nie oglą­da­nych przez dziec­ko programów;
  • wła­ści­we oddzia­ły­wa­nia wycho­waw­cze, ucze­nie spo­łecz­nie akcep­to­wa­nych zachowań ;
  • aktyw­ne włą­cza­nie dziec­ka w życie rodzin­ne, wspól­ne spę­dza­nie wol­ne­go cza­su w spo­sób cie­ka­wy i inspi­ru­ją­cy dla dziecka;
  • wdra­ża­nie dziec­ka do obco­wa­nia z kul­tu­rą, sztu­ką, techniką;
  • utrzy­ma­nie wię­zi emo­cjo­nal­nych rodziny;
  • zna­jo­mość śro­do­wi­ska rówie­śni­cze­go swo­je­go dziecka;
  • wła­ści­we i szyb­kie reago­wa­nie na zaob­ser­wo­wa­ne nie­po­ko­ją­ce prze­ja­wy zacho­wa­nia dziecka;
  • w sytu­acji, gdy sami nie mogą pora­dzić sobie z pro­ble­mem – szu­ka­nie pomo­cy u specjalisty

Marze­na Kras – Olesz­czak – Sto­wa­rzy­sze­nie Dobrej Nadziei