Niepełnosprawni uprawiają dyscypliny sportowe, których przepisy są zazwyczaj oparte na zasadach obowiązujących w sporcie osób pełnosprawnych. Są one jednak zmodyfikowane do ich potrzeb i możliwości. Czasami są to modyfikacje bardzo daleko idące. Chcemy przybliżyć niektóre z tych dyscyplin, mając nadzieję, że być może znajdą się chętni do ich uprawiania także na naszym terenie.
Goalball, zwany inaczej piłką dźwiękową, to bardzo widowiskowa i emocjonująca gra drużynowa dla niewidomych. Kibice stają jednak przed niezwykle trudnym zadaniem: na sali, gdzie odbywa się mecz, musi panować absolutna cisza, aby było słychać dzwoneczki znajdujące się wewnątrz piłki. Waży ona 1,25 kg i ma 76 cm obwodu oraz wywiercone 4 otwory.
Zasady rozgrywek zostały opracowane w 1946 roku przez Niemca Seppa Reindle i Austriaka Hansa Lorenzena. Goalball miał być formą rehabilitacji inwalidów wojennych. Obecnie jest dyscypliną paraolimpijską. Najlepsi potrafią rzucać piłką wprawiając ją w ruch z prędkością do 80 km/h. Drużyna broniąca ma wtedy ułamek sekundy na zlokalizowanie i obronienie rzutu, polegając tylko na słuchu.
Boisko, o wymiarach 9 x 18 metra, jest podzielone na dwie połowy, a każda z nich na trzy trzymetrowe strefy: obrony, rzutu i neutralną. Bramka zajmuje całą szerokość boiska, czyli 9 m, ma 1,30 m wysokości. Wszystkie linie są wyklejone sznurkiem.
Mecz trwa 20 minut (2 połowy po 10 minut i 5 min. przerwy). Drużyna składa się z sześciu zawodników (trzech grających i trzech rezerwowych). Dla wyrównania szans osób niewidomych i słabowidzących wszyscy mają zaklejone specjalnymi plastrami oczy oraz dodatkowo noszą nieprzeźroczyste gogle. Podczas trwania gry trener nie może komunikować się z nimi ani wchodzić na boisko. Uwagi przekazuje podczas trzech przerw trwających po 45 sekund.
Bramka zostaje uznana jeżeli w chwili wyrzutu piłka przynajmniej częścią obwodu była na polu boiska. Musi być toczona. Powinna dotknąć strefy rzutu zarówno drużyny rzucającej jak i broniącej. Po pierwszym kontakcie piłki z zawodnikiem drużyny broniącej, ma ona 10 sekund na jej odrzucenie. Jeden zawodnik może tylko dwa razy pod rząd rzucić piłkę. Za przewinienia dyktowane są rzuty karne.
W goalball gra się w ponad stu krajach (w Europie w około czterdziestu). Od 1976 roku jest to dyscyplina paraolimpijska, a od 1978 są rozgrywane mistrzostwa świata. Najwięcej zespołów istnieje w Hiszpanii, Turcji i Rosji. Największymi dotąd sukcesami Polaków na arenie międzynarodowej było zdobycie 12. miejsca na Mistrzostwach Świata w Roemond w 1986 roku i 5. miejsce Mistrzostw Europy w Greve w 1983 roku.
W Polsce w szczytowym okresie popularności tej dyscypliny istniały dwie ligi, w których łącznie grało ponad 20 zespołów. Potem było gorzej. W 2007 roku w mistrzostwach Polski wystartowało zaledwie 6 drużyn: po dwie z Lublina i Katowic oraz z Białegostoku i Bierutowa. W ostatnich latach jednak sytuacja powoli się poprawia. Nowe młodzieżowe zespoły dziewcząt powstały w Lublinie, Laskach i Szczecinie.
GEL