Pierwszego stycznia 2012 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt. Wprowadziła ona nowe obowiązki na właścicieli oraz zaostrzyła kary za złe traktowanie zwierząt.
Nowa ustawa zaostrzyła kary, ale również dodała nowe środki karne. Jednym z nich jest możliwość orzekania przez sąd, w stosunku do sprawców krzywdzących zwierzęta, całkowitego zakazu posiadania zwierząt. Taki zakaz może obowiązywać przez okres od roku do nawet 10 lat. Wskazany środek karny może być nałożony na sprawców przestępstw związanych z nielegalnym zabijaniem, uśmiercaniem albo ubojem zwierzęcia. Gdy czyn zabroniony będzie łączył się ze szczególnym okrucieństwem sprawcy, taki zakaz musi być koniecznie orzeczony.
Nowe prawo przewiduje wyższe kary za znęcanie się nad zwierzętami. Przepisy za uśmiercanie, zabijanie, ubój czy znęcanie się nad zwierzęciem przewidują zobowiązanie sprawcy do zapłaty nawiązki wynoszącej od 500 zł do nawet 100 tys. zł. Pieniądze z nawiązki muszą być przeznaczone na cel związany z ochroną zwierząt.
Według ustawy o ochronie zwierząt znęcaniem się nad zwierzętami jest zadawanie albo świadome dopuszczenie do zadawania bólu lub cierpienia. Ustawa mówi, że znęcaniem będzie umyślne zranienie, okaleczenie, bicie twardymi i ostrymi przedmiotami, złośliwe straszenie oraz utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowych. Niewłaściwe warunki bytowe to przede wszystkim pomieszczenia i klatki uniemożliwiające zwierzętom zachowanie naturalnej pozycji. Znęcaniem będzie również utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu i wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku. Nowa ustawa karze również za kontakty seksualne ze zwierzęciem oraz wystawianie zwierząt na działanie zjawisk atmosferycznych, które zagrażają ich życiu. Ustawa definiuje szczególne okrucieństwo. Ustawodawca przez takie zachowanie rozumie przedsiębranie przez sprawcę działań charakteryzujących się drastycznością form i metod, a zwłaszcza działanie w sposób wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania.