Życie i pra­ca bez barier — Euro­pej­ski Dzień Wal­ki z Dys­kry­mi­na­cją Osób Niepełnosprawnych

5 maja obcho­dzi­my Euro­pej­ski Dzień Wal­ki z Dys­kry­mi­na­cją Osób Nie­peł­no­spraw­nych oraz Dzień God­no­ści Osób z Nie­peł­no­spraw­no­ścią Inte­lek­tu­al­ną. To oka­zja by zwró­cić uwa­gę spo­łe­czeń­stwa na pro­ble­my i wyzwa­nia z jaki­mi mie­rzą się oso­by z nie­peł­no­spraw­no­ścią w codzien­nym życiu i pra­cy zawo­do­wej. Barie­ry i ogra­ni­cze­nia, bowiem, jakich doświad­cza­ją oso­by z nie­peł­no­spraw­no­ścią i ich opie­ku­no­wie, są wyni­kiem wie­lu czyn­ni­ków: spo­łecz­nych, sys­te­mo­wych i kul­tu­ro­wych. Każ­dy z nas może jed­nak zro­bić wie­le by ota­cza­ją­cy nas świat był miej­sce przy­ja­znym, w któ­rym każ­dy będzie miał szan­sę na god­ne życie i roz­wój osobisty.

Tyl­ko 14% osób nie­peł­no­spraw­nych na ryn­ku pracy

W Pol­sce żyje ok. 4 mln osób z nie­peł­no­spraw­no­ścią, jed­nak poziom ich zatrud­nie­nia od lat utrzy­mu­je się na niskim pozio­mie. Pod wzglę­dem wskaź­ni­ka bier­no­ści zawo­do­wej osób nie­peł­no­spraw­nych Pol­ska pla­su­je się na 5 miej­scu w Euro­pie. Wskaź­ni­ki zatrud­nie­nia osób nie­peł­no­spraw­nych w cią­gu ostat­nich 10 lat wzro­sły tyl­ko o ok. 2% — z 14,4% w 2010 r. do 16,7% w 2020 r[1].

Wśród przy­czyn takie­go sta­nu są m.in.: ogra­ni­cze­nia zwią­za­ne ze sta­nem zdro­wia i nie­peł­no­spraw­no­ścią, niskie kom­pe­ten­cje i wykształ­ce­nie, niska samo­oce­na, nie­opła­cal­ność podej­mo­wa­nia pra­cy zorob­ko­wej, nie­do­sto­so­wa­nie miejsc pra­cy do potrzeb osób nie­peł­no­spraw­nych, barie­ry archi­tek­to­nicz­ne czy transportowe.

Dla­cze­go praco­daw­cy nadal zatrud­nia­ją nie­chęt­nie? Głów­nym pro­ble­mem pozo­sta­je nie tyl­ko two­rze­nie nowych sta­no­wisk pra­cy, ale trwa­łe zatrud­nie­nie OzN. Choć pra­co­daw­ca może uzy­skać dofi­nan­so­wa­nie wyna­gro­dzeń i skła­dek na ubez­pie­cze­nie spo­łecz­ne osób z nie­peł­no­spraw­no­ścia­mi czy zwrot kosz­tów przy­go­to­wa­nia miejsc pra­cy, to nie jest to jedy­na i wystar­cza­ją­ca moty­wa­cja do two­rze­nia stra­te­gii zatrud­nie­nia z inte­gral­nym uwzględ­nie­niem osób z niepełnosprawnościami.

Nadal panu­je też wie­le ste­reo­ty­pów i nie­praw­dzi­wych prze­ko­nań na temat niskiej wydaj­no­ści czy samo­dziel­no­ści OzN. Część przed­się­bior­ców boi się tak­że wyso­kiej absen­cji w pra­cy w wyni­ku pogor­sze­nia sta­nu zdro­wia czy niepełnosprawności.

Nowych form wspar­cia przybywa

Per­spek­ty­wy dla inte­gra­cji zawo­do­wej osób z nie­peł­no­spraw­no­ścia­mi są jed­nak coraz więk­sze. Ogrom­ną rolę w two­rze­niu świa­ta bez barier i akty­wi­za­cji osób nie­peł­no­spraw­nych peł­nią orga­ni­za­cje poza­rzą­do­we, zarów­no lokal­ne, regio­nal­ne jak i ogólnopolskie.

 - Tych moż­li­wo­ści jed­nak nie było­by, gdy­by nie stro­na rzą­do­wa i samo­rzą­do­wa, dzię­ki któ­rej reali­zu­je­my, jako orga­ni­za­cja poza­rzą­do­wa, sze­reg pro­jek­tów akty­wi­za­cji zawo­do­wej. Dzia­ła­nia te obej­mu­ją to nie tyl­ko szko­le­nia, warsz­ta­ty, ale to też doradz­two zawo­do­we, pośred­nic­two pra­cy i wspar­cie psy­cho­lo­gów. Chce­my, aby nasi pod­opiecz­ni czu­li się w peł­ni zaopie­ko­wa­ni, a kie­dy tra­fią na rynek pra­cy, żeby wie­dzie­li już jak wie­le mogą zaofe­ro­wać swo­je­mu pra­co­daw­cy. Chce­my, aby Przed­się­bior­cy o Nas usły­sze­li i nie bali się zatrud­niać OzN. — pod­kre­śla Sta­ni­sław Schu­bert, Pre­zes Kar­ko­no­skie­go Sej­mi­ku Osób Nie­peł­no­spraw­nych KSON.

- Syner­gia pomię­dzy admi­ni­stra­cją rzą­do­wą i samo­rzą­do­wą, orga­ni­za­cja­mi zrze­sza­ją­cy­mi OzN oraz przed­się­bior­stwa­mi, pozwa­la na two­rze­nie odpo­wied­nich warun­ków pra­cy i życia w spo­łe­czeń­stwie bez barier. Dla­te­go tak waż­ny jest dla nas wspól­ny dia­log i podej­mo­wa­nie roz­wią­zań na rzecz niwe­lo­wa­nia wyklu­cze­nia i popra­wy dostęp­no­ści dla OzN. Agen­cja Pra­cy, któ­rą two­rzy­my ma być tak sze­ro­ką bazą wykwa­li­fi­ko­wa­nych spe­cja­li­stów, któ­rzy w aktyw­ny spo­sób chcą zaist­nieć na ryn­ku pra­cy. Chce­my mapo­wać potrze­by przed­się­bior­ców z poszcze­gól­nych sek­to­rów i znaj­do­wać im odpo­wied­nich eks­per­tów i pra­cow­ni­ków, któ­rzy w wyni­ku reali­zo­wa­nych przez nas pro­jek­tów tj. Wła­cza­mON! czy Zatrud­niO­Ny+, nabę­dą odpo­wied­nie kwa­li­fi­ka­cje, wzmoc­nią swo­je umie­jęt­no­ści i zapew­niam, że będą naj­lep­szą kadrą w ich przed­się­bior­stwie. – wska­zu­je Iwo­na Pikosz-Nuñez, dyrek­tor zarzą­dza­ją­cy CSI Pro­jek­ty Sp. z o.o., koor­dy­na­tor gene­ral­ny pro­jek­tów pro­za­trud­nie­nio­wych KSON.

Współ­pra­ca budu­je – zro­zu­mieć niepełnosprawność

Jak zatem two­rzyć dogod­ne warun­ki dla roz­wo­ju zawo­do­we­go osób nie­peł­no­spraw­nych i jed­no­cze­śnie wspie­rać roz­wój przed­się­biorstw w Pol­sce?  - Dys­ku­sja o zatrud­nia­niu OzN nie może się odbyć bez udzia­łu samych przed­się­bior­ców. Dla­te­go wspól­nie ze Związ­kiem Przed­się­bior­ców i Pra­co­daw­ców (ZPP) i War­szaw­ską Izbą Gospo­dar­czą (WIG), chce­my zma­po­wać naj­waż­niej­sze potrze­by i two­rzać dogod­ne warun­ki pra­cy dla OzN. My zna­my ogra­ni­cze­nia wyni­ka­ją­ce z nie­peł­no­spraw­no­ści, wal­czy­my z barie­ra­mi i wie­my, jak wspie­rać OzN w odna­le­zie­niu się na ryn­ku pra­cy i w codzien­no­ści. Przed­się­bior­cy mają tym­cza­sem prze­strzeń, aby zaufać i dać szan­sę na roz­wój OzN poprzez sta­że i zatrud­nie­nia. To bar­dzo waż­na współ­pra­ca i szan­sa dla każ­dej ze stron, dla­te­go szcze­gól­nie dziś war­to mówić o tej dys­kry­mi­na­cji OzN.- zazna­cza Sta­ni­sław Schu­bert, Pre­zes KSON.

Wyjąt­ko­wą oka­zją do deba­ty na temat współ­pra­cy mie­dzy­śro­do­wi­sko­wej na rzecz inte­gra­cji zawo­do­wej osób nie­peł­no­spraw­nych będzie spo­tka­nie „Szan­se. Dostęp­ność. Part­ner­stwo. Oso­by z nie­peł­no­spraw­no­ścią na ryn­ku  pra­cy – okrą­gły stół z oka­zji Dnia Przed­się­bior­czo­ści” zapla­no­wa­ne 21 czerw­ca 2023 roku o godz. 10:00 w Cen­trum Dia­lo­gu Spo­łecz­ne­go. Wyda­rze­nie objął patro­na­tem Rzecz­nik Małych i Śred­nich Przed­się­biorstw, part­ne­ra­mi spo­tka­nia są Zwią­zek Przed­się­bior­ców i Pra­co­daw­ców oraz War­szaw­ska Izba Gospo­dar­cza. Nad­rzęd­nym celem spo­tka­nia, w któ­rym udział wezmą przed­sta­wi­cie­le orga­ni­za­cji i insty­tu­cji wspie­ra­ją­cych oso­by nie­peł­no­spraw­ne oraz śro­do­wi­ska przed­się­bior­ców jest poka­za­nie sze­ro­kich moż­li­wo­ści i per­spek­tyw zatrud­nie­nia osób z nie­peł­no­spraw­no­ścią, zarów­no rucho­wą jak i inte­lek­tu­al­ną, w obec­nych realiach gospo­dar­czych i uwa­run­ko­wa­niach praw­no-spo­łecz­nych. Będzie to tak­że oka­zja wypra­co­wa­nia for­mu­ły sta­łej współ­pra­cy śro­do­wi­ska osób nie­peł­no­spraw­nych z orga­ni­za­cja­mi pra­co­daw­ców pozwa­la­ją­cej na sku­tecz­ne, wspól­nie pro­wa­dzo­ne dzia­ła­nia edu­ka­cyj­ne, szko­le­nio­we oraz infor­ma­cyj­ne, sprzy­ja­ją­ce two­rze­niu nowych sta­no­wisk pra­cy i roz­wo­ju zawo­do­we­go osób nie­peł­no­spraw­nych w Polsce.

Wię­cej infor­ma­cji udziela:

Iwo­na Pikosz- Nuñez
Dyrek­tor  i koor­dy­na­tor pro­jek­tów KSON
tel. 513 051 609
biuro@kson.pl

[1] NIK o aktyw­no­ści zawo­do­wej osób z nie­peł­no­spraw­no­ścia­mi, 2022 https://www.nik.gov.pl/plik/id,25417,vp,28178.pdf