Zamieszanie w sferze dostępu do usług medycznych, które towarzyszą nam zawsze na przełomie roku, a także różne praktyki stosowane przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistów, zmusiły nas do postawienia kilku pytań Pani Dorocie Gniewosz – Kierownik Delegatury w Jeleniej Górze Dolnośląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Do jakiego lekarza specjalisty pacjent powinien mieć skierowanie?
Skierowanie pacjent musi mieć do każdego specjalisty z wyjątkiem (od dnia 1 stycznia 2015 r.):
- ginekologa i położnika, stomatologa, wenerologa, onkologa, psychiatry
Jak długo jest ważne skierowanie do specjalisty?
Skierowanie jest ważne dopóty, dopóki istnieją przesłanki wskazujące na potrzebę podjęcia działań diagnostycznych lub terapeutycznych.
Wyjątkami są:
- skierowanie na leczenie uzdrowiskowe – ważne 18 miesięcy od dnia wystawienia;
- skierowanie na rehabilitację leczniczą w warunkach ambulatoryjnych – należy zarejestrować w ciągu 30 dni od daty wystawienia
- skierowanie do szpitala psychiatrycznego – wydawane jest w dniu badania, a jego ważność wygasa po upływie 14 dni
Czy pacjent powinien zapłacić za znieczulenie do badania(kolonoskopii)?
Przepisy ustawy i rozporządzeń nie przewidują współfinansowania świadczeń medycznych, a co za tym idzie możliwości dopłaty do świadczenia. Według opinii konsultanta krajowego w dziedzinie gastroenterologii, kolonoskopia ambulatoryjna w około 80% może i powinna być wykonana bez sedacji (uspokojenia), takie postępowanie jest powszechnie zaakceptowane i bezpieczne dla Pacjenta. W przypadku niemożności wykonania badania bez sedacji lub ewidentnych wskazań do sedacji (poprzednie badanie nieudane, liczne zrosty itp.) Pacjent powinien być skierowany do badania w trybie szpitalnym, a nie ambulatoryjnym. Decyzję o konieczności podania znieczulenia podejmuje lekarz, na podstawie oceny stanu zdrowia Pacjenta.
Ostatnio tyle słychać o konflikcie lekarzy z ministrem i NFZ. O tym, że pacjenci maja problem z dostępem do swojego lekarza pierwszego kontaktu, gdyż przychodnia, do której chodzili nie podpisuje umowy z NFZ. W jaki sposób można zmienić dotychczasowego lekarza pierwszego kontaktu (poz.)
Pacjent ma prawo do bezpłatnego wyboru POZ nie częściej niż 3 razy w roku kalendarzowym
(w przypadku każdej kolejnej nieuzasadnionej zmiany należy wnieść opłatę w wysokości 80 zł). Wyboru lub zmiany dokonuje się bezpośrednio u nowego świadczeniodawcy w przychodni wypełniając deklarację i nie trzeba tego faktu potwierdzać w NFZ, ani u dotychczasowego świadczeniodawcy.
Czy to prawda, że leki na receptę będzie mogła wypisać pielęgniarka?
Od 1 stycznia pielęgniarka i położna ubezpieczenia zdrowotnego mogą, bez dokonania osobistego badania pacjenta, wystawić receptę niezbędną do kontynuacji leczenia oraz receptę albo zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia w te wyroby, jeśli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej do której ma dostęp.
Co to znaczy leczenie onkologiczne bez limitów?
Dla pacjentów objętych diagnostyką onkologiczną lub leczeniem mającym na celu wyleczenie nowotworu świadczeniodawca (lekarz, przychodnia) prowadzi odrębną listę oczekujących na udzielenie wizyty. Pacjent, u którego lekarz stwierdził podejrzenie nowotworu złośliwego, ma prawo do diagnostyki onkologicznej na podstawie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego, bez skierowania. Diagnostyka powinna zostać wykonana w ciągu 9 tygodni od czasu zgłoszenia się pacjenta. Świadczenia takie są nielimitowane, przez NFZ płacone ryczałtem.
Co powinien zrobić pacjent kiedy stwierdzi w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta (ZIP), że na jego koncie widnieje pobyt w szpitalu, wizyta lekarska, badania na których nie był?
Należy w oddziale NFZ złożyć pisemne zgłoszenie nieprawidłowości wykazanych w systemie Zintegrowany Informator Pacjenta w zakresie udzielonych świadczeń.
Jakie zmiany wprowadzają przepisy od stycznia 2015 roku?
O niektórych już wspominałam. Podsumowując nowości od początku 2015 roku to m.in.:
- dodano do katalogu osób, które mogą być zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny – doktorantów; zgłoszony doktorant ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej;
- zapewnienie pacjentom kompleksowej opieki na każdym etapie choroby nowotworowej oraz poprawiono dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz standardu opieki nad pacjentem onkologicznym.
- w przypadku zakończenia wykonywania umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych świadczeniodawcę, u którego zarejestrowany był pacjent, zobowiązano do wydania pacjentowi nieodpłatnie zaświadczenie o wpisaniu na listę oczekujących i dacie zgłoszenia się ( należy wydać oryginał skierowania), a świadczeniodawca (lekarz, przychodnia) do którego zgłasza się pacjent – będzie ustalał kolejność z uwzględnieniem daty zgłoszenia u poprzedniego, który zakończył wykonywanie umowy.
- poprawa dostępu do świadczeń przez zmiany dotyczące zasad prowadzenia list oczekujących
i zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Listy będą prowadzone w postaci elektronicznej i monitorowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Pozwoli to wyeliminować, częste obecnie praktyki, wpisywania się pacjentów na więcej niż jedną listę oczekujących na to samo świadczenie. Na listach nie będą uwzględniani pacjenci kontynuujący leczenie. Zawinione przez pacjenta niezgłoszenie się w ustalonym terminie będzie skutkować skreśleniem z listy.
- pacjent rejestrując się do lekarza, przychodni ze skierowaniem będzie musiał pod rygorem skreślenia z listy, w terminie 14 dni roboczych od dnia dokonania wpisu na listę oczekujących, dostarczyć oryginał skierowania.
-od 1 stycznia wymagane są skierowania do okulisty i dermatologa,
- wprowadzono możliwość wypisania recepty przez lekarza oraz pielęgniarki i położnej bez konieczności osobistego badania pacjenta. Lekarz, znając z dokumentacji medycznej stan zdrowia pacjenta, będzie mógł wypisać receptę na lek kontynuujący leczenie, a dodatkowo będzie mógł przekazać tę receptę osobie upoważnionej przez pacjenta.
Czy w Polsce jest darmowa służba zdrowia?
Nasuwa się odpowiedź — nic nie ma za darmo, za wszystko się płaci, tylko w jaki sposób?
W zakresie środków pochodzących ze składek na ubezpieczenie zdrowotne Narodowy Fundusz Zdrowia działa w imieniu własnym na rzecz ubezpieczonych oraz osób uprawnionych do tych świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji. W polskim systemie ochrony zdrowia, pacjent/uprawniony ma prawo nieodpłatnie otrzymać świadczenie — co wprost oznacza, że otrzymuje, ale nie płaci (w całości ani w części). Świadczenia są finansowane przez składki zdrowotne wszystkich, którzy je opłacają. Zatrudnionych na umowę o pracę, zlecenie, emerytów i rencistów oraz przez budżet państwa. Zatem kontynuując początek odpowiedzi — nic nie ma za darmo – za udzielone świadczenie płacimy sami z własnych środków za pośrednictwem NFZ.
Czy pacjent może się zarejestrować do lekarza telefonicznie? Czy lekarz/rejestratorka może odmówić rejestracji, bo nie ma limitów?
Świadczeniodawca zapewnia rejestrację świadczeniobiorców na podstawie zgłoszenia,
w szczególności: osobistego, telefonicznego lub za pośrednictwem osoby trzeciej. Świadczeniodawca udziela świadczeń przez cały okres obowiązywania umowy, zgodnie z określonym w umowie harmonogramem pracy. A zatem żaden świadczeniodawca nie może odmówić rejestracji lub wyznaczać konkretnych dni lub przedziałów czasowych na rejestrację. Rejestracja musi być ciągła w pełnym czasie funkcjonowania placówki.
Jak ma się zachować pacjent, któremu lekarz odmówił wydania skierowania do specjalisty lub na określone badania?
O tym, czy pacjent ma zostać skierowany do lekarza specjalisty lub na badania diagnostyczne decyduje lekarz u którego jesteśmy leczeni . Jednak, jeżeli się nie zgadzamy z jego sposobem leczenia lub mam wątpliwości czy to co nam zaleca, bądź jak prowadzi diagnostykę choroby — Informujemy naszych czytelników, że od 1 lutego 2015 r. przy społecznym Rzeczniku Osób Niepełnosprawnych Ziemi Jeleniogórskiej powołaliśmy również rzecznictwo praw pacjenta. W sprawach nurtujących naszych czytelników zapraszamy do kontaktu z redakcją gazety lub z biurem KSON w Jeleniej Górze ul. Osiedle Robotnicze 47A, tel 757524254, faks 757523573, email biuro@kson.pl lub osobiście od poniedziałku do piątku w godzinach od 10–16.