Urzę­dy admi­ni­stra­cji publicz­nej nie są dostęp­ne dla osób niesłyszących

Rzecz­nik wyra­ził swo­je zanie­po­ko­je­nie w związ­ku z reali­za­cją posta­no­wień Kon­wen­cji o pra­wach osób nie­peł­no­spraw­nych spo­rzą­dzo­nej w Nowym Jor­ku 13 grud­nia 2006 r. Doku­ment nakła­da na pań­stwa-stro­ny obo­wią­zek zapew­nie­nia oso­bom głu­chym i głu­cho­nie­wi­do­mym moż­li­wo­ści komu­ni­ko­wa­nia się w urzę­dach za pomo­cą języ­ków nie­wer­bal­nych lub też wspar­cia ze stro­ny prze­wod­ni­ków, lek­to­rów lub tłu­ma­czy języ­ków migo­wych. Wybór spo­so­bu komu­ni­ko­wa­nia się leży po stro­nie oso­by niepełnosprawnej. 

Nie­ste­ty z infor­ma­cji napły­wa­ją­cych do Biu­ra Rzecz­ni­ka wyni­ka, że w przy­pad­ku osób głu­chych bli­sko jed­na czwar­ta urzę­dów nie wywią­zu­je się z obo­wiąz­ków narzu­ca­nych przez usta­wę o języ­ku migowym,

jeśli cho­dzi o oso­by głu­cho­nie­wi­do­me licz­ba ta rośnie do trzech czwartych.

Ponad­to Rzecz­nik zwró­cił uwa­gę na potrze­bę roz­sze­rze­nia kata­lo­gu pod­mio­tów zobo­wią­za­nych do udo­stęp­nie­nia usług tłu­ma­cze­nio­wych dla osób głu­chych i głu­cho­nie­mych tak, aby obo­wią­zek ten doty­czył wszyst­kich insty­tu­cji finan­so­wa­nych lub współ­fi­nan­so­wa­nych ze środ­ków publicz­nych, ze szcze­gól­nym uwzględ­nie­niem pla­có­wek medycznych.

Dodat­ko­wo Rzecz­nik wska­zał, by zre­zy­gno­wa­no z wymo­gu posia­da­nia przez oso­bę głu­chą i głu­cho­nie­mą orze­cze­nia o nie­peł­no­spraw­no­ści, któ­re warun­ku­je dostęp do bez­płat­nych usług tłu­ma­cze­nio­wych. Ubie­ga­nie się o taki doku­ment sta­no­wi bowiem pra­wo, a nie obo­wią­zek oso­by niepełnosprawnej.

Kolej­ną kwe­stią wyma­ga­ją­cą uwa­gi zda­niem Rzecz­ni­ka jest koniecz­ność ure­gu­lo­wa­nia zasad refun­da­cji kosz­tów tłu­ma­cza wyna­ję­te­go przez oso­bę głu­chą lub głu­cho­nie­wi­do­mą ze środ­ków pod­mio­tu zobo­wią­za­ne­go do tego świad­cze­nia. Z wnio­sków napły­wa­ją­cych do biu­ra RPO wyni­ka, że uzy­ska­nie dofi­nan­so­wa­nia na ten cel napo­ty­ka na prze­szko­dy z powo­du nie­wy­star­cza­ją­cych zaso­bów pie­nięż­nych prze­zna­czo­nych na ten cel.

Na zakoń­cze­nie RPO wska­zał rów­nież na brak pań­stwo­we­go sys­te­mu cer­ty­fi­ka­cji tłu­ma­czy języ­ka migowego.

Rzecz­nik zwró­cił się do Prze­wod­ni­czą­cej z proś­bą o ana­li­zę załą­czo­nych reko­men­da­cji oraz poin­for­mo­wa­nie o podej­mo­wa­nych dzia­ła­niach mają­cych na celu zapew­nie­nie peł­nej dostęp­no­ści urzę­dów admi­ni­stra­cji publicz­nej dla osób niesłyszących. 

za: www.rpo.gov.pl