CYBER­PRZE­MOC, A ODPO­WIE­DZIAL­NOŚĆ PRAWNA

W wir­tu­al­nym świe­cie jeste­śmy nara­że­ni na coraz wię­cej nie­bez­pie­czeństw. Obro­na przed nimi nie nale­ży do łatwych zadań. Czym jest cyber­prze­moc? Jakie narzę­dzia praw­ne umoż­li­wia­ją ochro­nę przed nią? Czy w ogó­le prze­wi­dzia­na jest jaka­kol­wiek odpo­wie­dzial­ność praw­na za popeł­nie­nie takie­go czynu?

      Cyber­prze­moc (ina­czej agre­sja elek­tro­nicz­na), to nic inne­go jak sto­so­wa­nie prze­mo­cy przez prze­śla­do­wa­nie, nęka­nie, zastra­sza­nie, wyśmie­wa­nie się przy uży­ciu narzę­dzi komu­ni­ka­cji elek­tro­nicz­nej takich jak Inter­net (pocz­ta elek­tro­nicz­na, por­ta­le spo­łecz­no­ścio­we, fora dys­ku­syj­ne) oraz tele­fon komór­ko­wy (SMS). Obec­nie obo­wią­zu­ją­ce w Pol­sce prze­pi­sy nie prze­wi­du­ją odpo­wie­dzial­no­ści kar­nej za dopusz­cze­nie się cyber­prze­mo­cy. Co to ozna­cza? Nie ma prze­pi­su w pra­wie kar­nym, któ­ry typi­zo­wał­by czyn zabro­nio­ny cyber­prze­mo­cy. Nie ozna­cza to cał­ko­wi­tej bez­kar­no­ści oso­by, któ­ra dopusz­cza się takie­go czy­nu. War­to zwró­cić uwa­gę na kil­ka prze­pi­sów Kodek­su kar­ne­go, mia­no­wi­cie art. 190 (groź­ba karal­na), art. 190a (upo­rczy­we nęka­nie), art. 212 (znie­sła­wie­nie), art. 216 (znie­wa­ga) czy też art. 265 i nast. (prze­stęp­stwa prze­ciw­ko ochro­nie infor­ma­cji). Czy­ny zabro­nio­ne z powo­ła­nych w zda­niu poprzed­nim arty­ku­łów mogą sta­no­wić prze­ja­wy cyber­prze­mo­cy, a tym samym pocią­gać spraw­ców tych prze­stępstw do odpo­wie­dzial­no­ści karnej.

Przez popeł­nie­nie czy­nu zabro­nio­ne­go nale­ży rozu­mieć wypeł­nie­nie jego zna­mion. Aby stwier­dzić, że doszło do popeł­nie­nia prze­stęp­stwa trze­ba zba­dać, czy zaszły prze­słan­ki powo­du­ją­ce zagro­że­nie karą. Dany czyn zabro­nio­ny będzie sta­no­wił prze­jaw cyber­prze­mo­cy, jeże­li zosta­nie doko­na­ny przy uży­ciu narzę­dzi komu­ni­ka­cji elek­tro­nicz­nej. Poza tym pod­sta­wo­we zada­nie to usta­le­nie spraw­cy. Dosko­na­ły przy­kład sta­no­wi prze­stęp­stwo upo­rczy­we­go nęka­nia (stal­king). Czyn zabro­nio­ny stal­kin­gu pole­ga na upo­rczy­wym nęka­niu danej oso­by, wywo­łu­ją­cym u niej uza­sad­nio­ne poczu­cie zagro­że­nia, pro­wa­dzą­cym do powsta­nia szko­dy oso­bi­stej bądź mająt­ko­wej. Stal­ker czę­sto wyko­rzy­stu­je narzę­dzia komu­ni­ka­cji elek­tro­nicz­nej np. e‑mail lub sms. Poza prze­stęp­stwem upo­rczy­we­go nęka­nia, moż­na mówić o akcie cyber­prze­mo­cy (agre­sji elektronicznej).